اهمیت تصفیه پساب – تصفیه فاضلاب

تصفیه فاضلاب

اولین و جدیدترین  سیستم تصفیه فاضلاب  که تا به امروز از قواعد آن در ساخت سیستم های تصفیه استفاده شده است مربوط به یک مهندس انگلیسی در ۱۸۴۲ در آلمان ساخته شد.

تصفیه پساب: جدا کردن آلایند ه ها از آب های آلوده و کثیف برای به دست آوردن آب تمیز را تصفیه پساب گویند این امر منجر حفظ محیط زیست و  ایجاد شرایط بهداشتی برای مردم می شود. علاوه بر این موارد در بخش های خشک و نیمه خشک بازیابی و تصفیه پساب خروجی منجر به استفاده مجدد از پساب خروجی در بخش کشاورزی و آبزی پروی می گردد. .

تصفیه فاضلاب در کشورهای در حال توسعه

کشورهای کمتر توسعه یافته همانند گذشته فاضلاب تولیدی خودرا به نزدیک ترین آبراهه تخلیه می کنند در برخی موارد فاضلاب به درستی تصفیه نمی شود. در صورت تخلیه به نزدیک ترین برکه یا رودخانه غلظت اکسیژن کم شده و مواد آلی پایدار تولید می گردد علت کاهش اکسیژن فعالیت باکتریایی میکروارگانیسم در درون فاضلاب برای تجزیه مواد آلی می باشد.

در صورت کم بودن کاهش اکسیژن در برکه ها و … با جذب اکسیژن از اتمسفر این کاهش برطرف می شود اما در صورتی که این کاهش به کمتر از حد معینی برسد باعث می شود که مولکول های آلی توسط باکتری های بی هوازی بدون اکسیژن تجزیه  گردد و ترکیبات خطرناکی چون متان و … حاصل این تجزیه بوده و برای موجودات خطرناک و سمی می باشد.

در کشورایران نیز اگر فاضلاب صنعتی و شهری بصورت بی رویه تصفیه گردد باعث آلودگی مهمترین منبع آب که همان آب های زیرزمینی هستند می شود تصفیه آب های آلوده با وجود هزینه ای زیاد که دارد استفاده دوباره از این منابع دیگر به صرفه نخواهد بود .با توجه به پیشرفت های صورت گرفته در امر تصفیه فاضلاب  در جهان ، آب آلوده در حد آب آشامیدنی تصفیه می گردد ولی در کشور ایران باتوجه به عدم اطلاع رسانی دقیق و برنامه ریزی درست در این امر روند رسیدن به تصفیه طبق استاندارد های جهانی با سرعت کمتری صورت می گیرد.

مشکلات بهره برداری پکیچ تصفیه فاضلاب بهداشتی

پکیج تصفیه فاضلاب

پکیچ تصفیه فاضلاب بهداشتی با توجه به کاربردهایی که دارد دارای معایب و مشکلاتی نیز می باشد که در گزینه های زیر به تعدادی از این معایب اشاره شده است:

  • زمانی که لجن موجود در پکیچ روی هم انباشه می شود و بر میزان لجن افزوده می شود انباشت لجن دلیلی بر کاهش راندمان و کارایی پکیچ تصفیه فاضلاب خواهد بود.
  • از معایب دیگر می توان به تولید بوی بد در فرایند های لجن فعال اشاره کرد با هوادهی مناسب می توان این مشکل را برطرف نمود.
  • از مشکلات دیگر پکیچ تصفیه فاضلاب بهداشتی، تولید کف در حوض هوادهی می باشد.

پکیچ تصفیه فاضلاب بهداشتی به روش های زیر تصفیه و فیلتر می شود:

  • روش شیمیایی: انعقاد و لخته سازی و…
  • روش فیزیکی: دانه گیری، ته نشینی، و …
  • روش بیولوژی: لجن فعال با هوادهی گسترده
  • فرایندIFAS

مراکز و کارگاه هایی چون پادگان ها ، بیمارستان ها و … به دلایلی چون :

  • محدود بودن نیروی انسانی
  • کمبود زمین
  • محدودیت منابع مالی
  • حجم فاضلاب تولیدی کمتر

تلاششان براین است تا با کمترین سرمایه به دفع فاضلاب خود به وسیله پکیچ اقدام کنند در برخی موارد از پساب خروجی برای آبیاری فضای سبز و … که منجر به صرفه جویی در مصارف آب می گردد اشاره کرد.

 

پکیچ تصفیه فاضلاب و روش نصب آن

پکیچ تصفیه فاضلاب و روش نصب آن

ساخت پکیچ تصفیه فاضلاب و عملیاتی نظیر نصب تجهیزات و لوله کشی های پکیچ تصفیه فاضلاب بیشتر در محل ساخت صورت می گیرد پکیچ تصفیه فاضلاب در مدت زمان کمتر و به سهولت قابل نصب است برای نصب پکیچ به مواردی از قبیل یک شبکه آب خانگی و فاضلاب ورودی و برق در محل نصب نیاز می باشد. پکیچ تصفیه فاضلاب دارای کاربرد های متفاوتی بوده وجنس پکیچ تصفیه  کامپوزیتی، فلزی، پلی اتیلن می باشد نصب  پکیچ ها ی تصفیه به صورت دفنی یا غیر دفنی صورت می گیرد.پکیچ تصفیه فاضلاب  در تصفیه فاضلاب بیمارستانی ، صنعتی ، بهداشتی کاربرد دارد .

عوامل موثر بر قیمت پکیچ تصفیه فاضلاب

عوامل متعددی بر قیمت پکیچ تصفیه فاضلاب تاثیر داردو مهمترین عوامل ان عبارتند از:

حجم فاضلاب ورودی (دبی): حجم فاضلابی که در روز تولید می شود .به عبارتی باید عوامل تولید کننده فاضلاب چون حمام ،سینک ظرفشویی و … مورد توجه و بررسی قرار گیرد.

آلیاژو جنسی که در پوشش دهی پکیچ تصفیه فاضلاب  بکار رفته

انتخاب نوع فرایند جهت تصفیه فاضلاب :از روش های و فرایندهایی چون لجن فعال با هوادهی گسترده و روش mbbr برای تصفیه استفاده می شود.

تجهیزاتی که در ساخت پکیچ تصفیه فاضلاب استفاده شده :

کیفیت فاضلاب وارد شده به پکیچ تصفیه : کیفیت فاضلاب با عوامل مختلفی چون پی اچ ، کل فسفر ، COD و … سنجیده می شود .

پساب خروجی و کیفیت آن : میزان تصفیه پساپ خروجی و تغییرات ایجاد شده درفرایندهای تصفیه کیفیت فاضلاب خروجی را تعیین می کند .

انواع روش های ضد عفونی

انواع روش های ضد عفونی

ازون :

ازون از روش های ضد عفونی کننده می باشد که مانند کلر با ثاتیری که بر روی هسته مرکزی ویروس دارد و با عبور کردن از دیواره خارجی ویروس موجب نابودی ویروس می شود .ازون دارای عمر کوتاهی می باشد و دلیل کوتاهی آن تجزیه آن  به اکسیژن و خارج شدن آن بصورت گاز O3 می باشد همانند کلر در ازبین بردن میکروب هایی که بطور کامل از بین نرفتن کاربرد دارد.با توجه به پیشرفت هایی که صورت گرفته و با توجه به مشکلات استفاده از کلر از روش ازون زنی در تصفیه فاضلاب صنعتی و بهداشتی استفاده می شود .

اشعه ماوراء بنفش

از روش های ضدعفونی در طبیعت بوده و میکروب های  معلق در آب با متمرکز کردن این اشعه در قدرت بالا نابود می شوند.باورود اشعه به درون دیواره میکروب باعث  اختلال در زندگی آن ها می شود و آن ها را نابود می کند و در روز های آفتابی یا ابری  در رودخانه و … بطور طبیعی اتفاق می افتد و استفاده محدود از این اشعه به دلیل ضعیف بودن آن می باشد.اشعه ماوراء بنفش را می توان توسط لامپ ها نیز تولید کرد و عملکرد این اشعه به غلظت  ذرات معلق بستگی دارد و زمان مورد نیاز برای تاثیر  اشعه ماوراء بنفش  به زمان و شدت تابش بستگی دارد.

کلر                                      

از موثرترین مواد ضدعفونی کننده می باشد که در گندزدایی فاضلاب کاربرد زیادی دارد در ضدعفونی کردن به روش کلر عوامل مختلفی چون میزان کلر، درجه حرارت، اسیدیته، زمان تماس، نوع  موجودات معلق، میزان آلودگی بستگی دارد. ترکیبات کلر عبارتند از:

  • کلر گازی
  • هیپوکلریت سدیم
  • هیپوکلریت کلسیم
  • دی اکسید کلر
  • کلروآمین

مزایا و معایب سیستم کلرزنی

مزایا و معایب سیستم کلرزنی

در فاضلاب عوامل بیماری زای بسیار وجود دارد و اگر کلرزنی فاضلاب انجام نشود می تواند بر سلامتی انسان و محیط زیست اثر بگذارد . کلر  روشی  در گندزدایی  تصفیه فاضلاب است که تا حدود ۹۹-۹۸ درصد باعث از بین رفتن  عوامل بیماری زا می شود.کلر باقی مانده در پساب تصفیه شده می تواند تا مدت بیشتری حتی بعد از تصفیه اولیه عمل گندزدایی را انجام دهد، ولی اگر پساب تصفیه شده برای پرورش آبزیان و یا رودخانه استفاده شود، به دلیل سمی بودن کلر باید کلرزدایی در صورت نیاز انجام گردد.

مزایای کلر زنی

      کلر زنی به خارج وابستگی ندارد.

      در کاهش بو نقش بسزایی دارد.

      در کاهش دادن و از بین بردن ویروس و باکتری بسیار کارایی دارد.

      ترکیبات سیانید و فنل را تخریب می کند.

      روغن و گریس را از پساب ها حذف می کند.

      نقش موثری در کاهش حشرات موذی چون پشه دارد.

      مانع از ایجاد کف در پساب می شود.

      این روش هزینه نگه داری و بهره بردای پایینی دارد.

      از رشد میکروب و ویروس و … جلوگیری می کند.

معایب کلرزنی

      تاثیر برروی پی اچ آب

      گازی بد بو  وخطرناک  می باشد.

      در صورت کاربرد بیشتر ، منجربه تغییر در بو و مزه می شود.

      در صورت ترکیب با منگنز و آهن ایجاد رنگ می کند.

      مواد آلی موجود در آب را افزایش می دهد.

      مشکلات مربوط به حمل و نقل و انبار کردن

 

مواد آلی و غیر آلی آب و فاضلاب

مواد آلی و غیر آلی آب و فاضلاب

مواد آلی بیشتر بصورت محلول در آب می باشند از تجزیه مواد آلی جامد ترکیبات آلی طبیعی تشکیل می شوند در برخی موارد مواد آلی مصنوعی نیز وارد می شود در نتیجه تخلیه فاضلاب ها این مواد وارد محیط زیست می شود این مواد آلی به دو گروه تقسیم بندی می شود :

  1. مواد آلی تجزیه شده

چربی ها، نشاسته، الکل ها و … از جمله موادآلی قابل تجزیه می باشندکه توسط میکروارگانیسم های طبیعی به عنوان غذا مصرف می شود در صورت حضور اکسیژن فرایندهای هوازی رخ داده و باعث ایجاد مواد آلی پایدار می شود.

  1. مواد آلی غیر قابل تجزیه

موادی که در برابر تجزیه زیستی از خود مقاومت نشان داده وبرای به دست آوردن مقدار مواد آلی غیر قابل تجزیه،  مقدار BOD را از COB و  Toc کم می کنند.

بروز مشکلاتی در فرایند تصفیه آب توسط مواد آلی طبیعی

  • تاثیر منفی بر رنگ ، بو و مزه آّب(کیفیت)
  • در اثر جذب سطحی آلودگی به فلزات سنگین افزایش می یابد.
  • حجم زیادی از لجن در نتیجه کلرزنی تولید می شود
  • تهدید آلودگی زیستی آب

. رنگ معمولاً معرف مواد آلی محلول است که با کربن آلی کل هم رابطه دارد غلظت و ویژگیهای مواد آلی طبیعی در آب های مناطق مختلف باهم تفاوت دارد.

به طور کلی دما و مواد  فاضلاب بر اقتصادی بودن و امکان انجام تصفیه به خصوص تصفیه بی هوازی تاثیر زیادی دارد. درجه حرارتهاي راكتور ۲۵تا۳۵ درجه سانتیگراد معمولاً براي انجام سرعت هاي بهينه واكنش بيولوژيكي و فراهم نمودن تصفيه با ثبات بيشتر ترجيح داده می شود.  برای تولید مقدار کافی متان غلظت cod بیش از ۱۵۰۰تا ۲۰۰۰میلی گرم برلیتر نیاز است و فاضلاب بدون منبع خارجي سوخت گرم مي شود.

اهداف ساخت تصفیه خانه فاضلاب

اهداف ساخت تصفیه خانه فاضلاب
  • خروجی آب شفاف و زلال در محدوده ی آب های سطحی برای ورود به محیط زیست
  • کاهش Bod و COD یعنی کمتر از ۱۰۰mg در لیتر
  • کاربرد پساب خروجی در مصارف متعدد چون کشاورزی صنعت و …

طراحی تصفیه خانه فاضلاب

بعد از مشخص شدن روش دفع پساب نهایی انتخاب  روش طراحی تصفیه خانه فاضلاب  امکانپذیر می باشد دفع فاضلاب در دریا ، رود خانه ، زمین صورت می گیرد کیفیت دفع درزمین پایین تر از کیفیت در دریا یا رودخانه می باشدبرای مثال برکه های تثبیت فاضلاب به انرژی کمتری نیازدارد  این انرژی برای استخر هوادهی معمولی و برای سیستم هوادهی ممتد در حد بیشتری می باشد. هضم هوازی نیاز به  انرژی بیشتری نسبت به هضم بی هوازی دارد استفاده از اکسیژن آزاد شده از دینتریفیکاسیون یک روش برای کاهش انرژی در فرایند های لجن فعال و هوادهی ممتد می باشد .با انتخاب صحیح تجهیزات و طراحی یک تصفیه خانه می تواند به کاهش نیاز به انرژی کمک نماید.

در هر جامعه ای فاضلاب و آلاینده هایی تولید می شود فاضلاب ها بصورت ترکیبی از آب و یا هر مایع دیگر و مواد زائد که در مناطق مسکونی تجاری و یا صنعتی تولید می شوند. این مواد ممکن است به آبهای زیر زمینی و یا سطحی نفوذ یابند. در صورت که  فاضلاب تصفیه نشده جمع شود و تجزیه نگردد باعت تولید گازهای بدبو می شود. به علاوه فاضلاب تصفیه نشده حاوی مقدارزیادی از میکروارگانیسم های بیماری زا است که علاوه بر رشد در بدن انسان منجربه رشد گیاهان سمی و سرطان زا می شود .با توجه به این عوامل  حذف سریع و بدون مشکل فاضلاب و آماده سازی جهت استفاده مجدد و یا دفع به محیط زیست  امری ضروری و مهم است.

 مراحلی که باید درطراحی تصفیه خانه مورد توجه قرار بگیرد:

  • تعیین کردن ماهیت فاضلاب
  • بررسی وضعیت زمین شناسی و دسترسی به انرژی
  • تعیین کردن قابلیت تصفیه
  • انتخاب راکتور مناسب
  • وجود نیروی انسانی و تجهیزات
  • انتخاب دوره طرح فرایند
  • تعیین عمکرد مورد نیاز

دلیل اهمیت تصفیه فاضلاب بیمارستانی

دلیل اهمیت تصفیه فاضلاب بیمارستانی

فاضلاب از عوامل آلودگی محیط زیست می باشند بنابراین باید در جمع آوری آن شرایط بهداشتی را رعایت کرد ودر صورت وجود شرایط تصفیه  مجددا آب تصفیه شده را به طبیعت برگرداند  یکی ازمولفه های  مهم دربررسی فاضلاب  کیفیت pH یا میزان اسیدی یا قلیایی بودن آن است . افزایش یا کاهش این مولفه در یک نوع از فاضلاب سبب رسوب، خوردگی و آسیب قسمت های مختلف تصفیه خانه یا شبکه و مجاری فاضلاب خواهد شد .

میزان تولید فاضلاب توسط اجتماعات  مختلف متفاوت می باشد در صورت ورود فاضلاب تصفیه شده ناقص به شبکه فاضلاب شهری باعث ایجاد مشکلاتی چون برهم خورن تعادل سیستم زیستی تصفیه خانه شهری می شود. بنابراین حداقل اقدام برای به حداقل رساندن بار میکروبی حاصل از فاضلاب خام یا تصفیه ناقص ،  کلر زنی حداقل کاری است که می شود در جهت کاهش خطر انجام داد.

در صورت تصفیه کافی فاضلاب بیمارستان علاوه بر رسیدن به هدف اصلی یعنی ممانعت از آسیب برای انسان و طبیعت می توان از پساپ خروجی جهت آبیاری در فضای سبز بیمارستان استفاده کرد. که این کاربردپساب خروجی در آبیاری می تواند منجر به کاهش بعضی از هزینه ها شود.

در بعضی کشور ها که بیماری های روده ای و انگلی  در آن کمتر است یا اصلا وجود ندارد تخلیه یا پمپاژ فاضلاب بیمارستانی به شبکه جمع آوری منوط بوده  و  ۹۵ %  آلودگی ها توسط سیستم های تصفیه فاضلاب پاکسازی می شوند.

تصفیه فاضلاب بیمارستانی دارای اهمیت بیشتری نسبت به فاضلاب شهری می باشد دلیل این اهمیت عبارت است از :

  • مصرف حجم قابل توجهی از آب اجتماعات در بیمارستان

آب مصرفی در  بخش های نظیر اتاق عمل ، آزمایشگاه ، آشپزخانه ، سرویس بهداشتی و … کیفیت خود را از دست داده و به فاضلاب تبدیل می شود

  • در نتیجه تخلیه فاضلاب بیمارستانی که دارای انواع میکرو ارگانیسم های بیماری زا و مواد دارویی و … در محیط زیست باعث ایجاد آسیب به انسان می شود. بنابراین باید از ورود فاضلاب تصفیه نشده به اب ها جلوگیری شود .

 

 

پکیچ لجن فعال با هوادهی گسترده و مزایای آن

پکیچ لجن فعال با هوادهی گسترده و مزایای آن

این روش برای اجتماعات کوچک کاربرد دارد و پساب ها به مدت ۱۸تا ۳۰ ساعت هوادهی می شود.تا مواد آلی ناپایدار به مواد آلی پایدار تبدیل شود.

مزیت های پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی به روش  هوادهی گسترده

  • به کمترین افرادمتخصص و باتجربه ، برای نصب نیاز دارد که این منجر به کاهش هزینه می شود.
  • در برابر شوک های آلی تصفیه از نظر کیفی و کمی بیشترین مقاومت را داراست.
  • در حذف کردن آلاینده ها و زائدات از راندمان بالایی برخوردار می باشد.
  • براساس استاندارد های مطابق با محیط زیست از راندمان بالایی برخوردار می باشد.
  • از سرعت نصب و راه اندازی بالایی برخوردار می باشد.
  • بر اساس شارایط پروژه ها امکان ساخت آن وجود دارد.
  • با شرایط آب هایی هر منطقه سازگار می باشد و ….

از روش های دیگر پکیچ تصفیه فاضلاب می توان به :

راکتور دیسک های بیولوژیک چرخان :  اشاره کرد این روش از چندین دیسک که به صورت موازی به وسیله شیفت به موتور وصل شده ساخته شده و  در مدت زمان اندک در تصفیه خانه ها بکار گرفته می شود.

هزینه بهره برداری ازاین روش بالاتر میباشد. همچنین بهترین روش های صنعتی برای تصفیه فاضلاب می باشد روش RBC  دارای قدمت زیادی می باشد  هوا مورد نیاز برای انجام فعل و انفعالات زیستی از طریق دیسک های گردان تامین می شود با تامین هوا توسط دیسک گردان،  مواد زائد فاضلاب توسط واکنش های شیمیایی تصفیه می شود. .

بخش های دیگری نیز همراه با دیسک های چرخان در یک سیستم RBC وجود دارند که باعث تصفیه کامل فاضلاب و تبدیل آن به آب مناسب برای آبیاری فضای سبز‌‌ می‌شوند.  برای استفاده مجدد فاضلاب در آبیاری فضای سبز، فاضلاب خروجی از سیستم از طریق کلر زنی ضد عفونی‌‌ می‌گردد.

 

 

پکیچ تصفیه فاضلاب صنعتی

پکیچ تصفیه فاضلاب صنعتی

پکیچ تصفیه فاضلاب صنعتی یا به صورت بتنی یا به صورت فلزی می باشد که براساس ظرفیت حجم (دبی) فاضلاب صنعتی از آن استفاده می شود. پکیچ تصفیه می تواند ۹۵ درصد فاضلاب صنایع را تصفیه کند و خروجی آن برای آبیاری فضای سبز بدون هیچ آلودگی، برای سفره های زیر زمینی  قابل استفاده می باشد. مزایای پکیچ تصفیه فاضلاب هزینه کمتر در ساخت، نگهداری  و تعمیر می باشد از این رو برای صنایع  متوسط و کوچک بهترین انتخاب می باشد. وجود یک پکیچ تصفیه فاضلاب برای هر یک از صنایع ضروری است. بحران آبی سال های آینده هزینه زیادی را برای صنایع در بر خواهد داشت پس این ضرورت باید مورد توجه قرار گیرد.

امروزه کارخانجات صنعتی مانند کارخانجات چرم سازی، صنایع غذایی، کارخانه مواد شوینده، کاغذ سازی و … به دلیل مسایل  اقتصادی مانند بالا رفتن  قیمت حامل های انرژی و آب در فکر تصفیه فاضلاب صنعتی کارخانجات می باشند. پکیج‌های تصفیه فاضلاب صنعتی شامل  سیستم‌هایی هستند که به طور اختصاصی در  تصفیه فاضلاب صنعتی طراحی و ساخته شده‌اند. این سیستم‌ها دارای تمامی واحدها و تجهیزات برای تصفیه هستند، که به آنها پکیج تصفیه گفته می‌شود.

انواع فاضلاب صنعتی

  • فاضلاب حاصل از استحمام یا شستشوی کارگران
  • فاضلاب ناشی از شستشوی ماشین آلات و دستگاه ها
  • فاضلاب فرایند در پی خط تولید
  • فاضلاب ناشی دیگ بخار و برج خنک کننده دارای نمک محلول و فلزات

روشهای تصفیه فاضلاب صنعتی

  • مرحله تصفیه فاضلاب های غلیظ صنایع
  • تصفیه مقدماتی (آشغالگیری، جداسازی چربی و روغن و …)
  • تصفیه اولیه (انعقاد، ته نشینی ساده و …)
  • تصفیه ثانویه (روش های بیو لوژیکی، فیلتر چکنده و…)
  • تصفیه پیشرفته (حذف فسفر،حذف اسمز معکوس ، کلرزنی و …)